Przepisy drogowe – 9 najważniejszych zasad

Porady

Przepisy drogowe – podstawowe manewry

Prawo o ruchu drogowym wyróżnia następujące manewry:

• wymijanie – przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w przeciwnym kierunku,
• omijanie – przejeżdżanie (przechodzenie) obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody,
• wyprzedzanie – przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w tym samym kierunku.

W przypadku omijania, szczególnie istotny jest przepis zabraniający wykonywania tego manewru, jeśli pojazd przed nami zatrzymał się przed przejściem dla pieszych. Warto pamiętać też o podstawach zwianych z wyprzedzaniem pojazdów silnikowych. Manewr ten jest zabroniony:

• przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia,
• na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi,
• na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany.

W większości przypadków należy wyprzedzać z lewej strony. Wyprzedzanie z prawej jest dopuszczalne na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu:

• na jezdni jednokierunkowej,
• na jezdni dwukierunkowej, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.

Pierwszeństwo – przepisy drogowe

Kto ma pierwszeństwo przejazdu?

Przy okazji odświeżania wiedzy na temat przepisów drogowych dotyczących pierwszeństwa przejazdu, dobrze jest przypomnieć sobie hierarchię ważności sygnałów, znaków i przepisów. Przedstawia się ona następująco:

• na pierwszym miejscu są polecenia i sygnały dawane przez osobę kierującą ruchem, np. policjanta,
• następne w hierarchii są sygnały świetlne,
• w trzeciej kolejności patrzymy na znaki drogowe,
• na końcu stosujemy się do zasady prawej dłoni.

Nieco inne zasady obowiązują w przypadku tramwajów. Mają pierwszeństwo na skrzyżowaniach równorzędnych, przy zjeździe z ronda oznaczonym znakami „ustąp pierwszeństwa” i „droga z pierwszeństwem przejazdu” czy na rondzie bez oznaczenia o pierwszeństwie przejazdu podczas wjeżdżania i zjeżdżania. Także na skrzyżowaniu ze znakami trzeba ustąpić pojazdowi szynowemu, przy tej samej hierarchii (np. na skrzyżowaniu z pierwszeństwem łamanym).

O czym jeszcze warto pamiętać? Przy zmianie pasa ruchu, pierwszeństwo ma pojazd, który już jedzie tym pasem. Przy równoczesnej zmianie pasa przez dwa pojazdy, pierwszeństwo ma ten z prawej strony.

Rondo a skrzyżowanie – co mówią przepisy drogowe?

W kodeksie nie ma nawet takiego pojęcia, jak „rondo”. Definicja mówi o skrzyżowaniu o ruchu okrężnym, na którym ruch odbywa się w jedną stronę dookoła placu czy wyspy. Jest ono oznaczane na wjeździe znakiem C-12, któremu bardzo często towarzyszy A-7, czyli „ustąp pierwszeństwa przejazdu”.

Dojeżdżając do ronda, zwróćmy uwagę na to, czy faktycznie przy drodze stoi charakterystyczny znak odwróconego trójkąta. Wprawdzie to rzadka sytuacja, ale jeśli go nie ma, to pierwszeństwo mają pojazdy wjeżdżające na skrzyżowanie, a nie jadące rondem.

Gaśnica proszkowa 2KG ABC

Gdzie kupić? Zobacz produkt

Moje Auto Virage Kamizelka odblaskowa

Gdzie kupić? Zobacz produkt

Moje Auto Virage Trójkąt ostrzegawczy

Gdzie kupić? Zobacz produkt

Fotoradar – przepisy drogowe

Prędkości na drogach – podstawowe informacje

Dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony (samochodów, motocykli, pojazdów ciężarowych), obowiązują następujące ograniczenia prędkości na drogach:

• autostrada – 140 km/h,
• droga ekspresowa dwujezdniowa – 120 km/h,
• droga ekspresowa jednojezdniowa – 100 km/h,
• droga dwujezdniowa o co najmniej o dwóch pasach w każdą stronę – 100 km/h,
• pozostałe drogi, czyli de facto trasy poza obszarem zabudowanym – 90 km/h,
• obszar zabudowany – 50 km/h niezależnie od pory dnia,
• strefa zamieszkania – 20 km/h.

Co trzeba wiedzieć o zatrzymaniach i postojach?

Zatrzymanie i postój bywają mylone, ale przepisy ruchu drogowego wyraźnie je oddzielają. Jest to związane m.in. z innymi zakazami dotyczącymi zatrzymania i postoju.

Zatrzymaniem jest unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż minutę, a także każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów. Postój to unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż minutę.

Zatrzymania zabrania się m.in. bezpośrednio na oraz w odległości mniejszej niż 10 m od przejazdów kolejowych i tramwajowych, skrzyżowań, przejść dla pieszych, przejazdów rowerowych, a także w tunelach, na mostach, wiaduktach czy przystankach.

Każdy postój jest zatrzymaniem, więc wszędzie tam, gdzie zatrzymanie jest zakazane, nie może dojść do postoju. Dodatkowo postój jest zabroniony np. w miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd oraz dostęp do prawidłowo zaparkowanego pojazdu, przed i za przejazdem kolejowym, w strefie zamieszkania w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu.

Więcej o kwestii tego, gdzie może stać nasz samochód, piszemy w tekście Parkowanie na chodniku – co mówią przepisy?.

Obowiązkowe wyposażenie samochodu

Lista obowiązkowego wyposażenia samochodu jest bardzo krótka i obejmuje:

• gaśnicę ABC z homologacją,
• trójkąt ostrzegawczy ze znakiem homologacji.

Zalecamy ponadto wożenie ze sobą kamizelki odblaskowej, a najlepiej czterech lub pięciu, dla każdego pasażera. To nie tylko kwestia bezpieczeństwa. Przepisy drogowe nakazują ich noszenie pieszym po zmroku poza terenem zabudowanym.

Zmiany w przepisach, które weszły na przełomie 2021/2022

Już w 2021 kierowców przywitano z listą zmian w prawie o ruchu drogowym. Niektóre z nich dotyczą jednak nie tylko kierowców, ale również i pieszych. Wśród zmian znajdziemy między innymi ujednolicenie dopuszczalnej prędkości w obszarze zabudowanym bez względu na porę dnia. Zwiększono również zakres ochrony pieszego na przejściu dla pieszych. Kierujący pojazdem musi dokładniej obserwować zarówno przejście, jak i jego okolicę. Jest bowiem zobowiązany do stworzenia możliwości bezpiecznego przejścia pieszemu. Zarówno temu znajdującemu się na przejściu, jak i temu, który dopiero się do przejścia zbliża.

Jednak w kwestii pieszych zmiany również obejmują ich samych. Otóż zabraniają pieszemu korzystania z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń mogących upośledzić percepcję w trakcie przechodzenia przez jezdnię.

Kolejne ważne zmiany to zakaz jazdy „na zderzaku”. Wielu kierowców praktykowało tę technikę jazdy, przez co dochodziło do licznych kolizji. Po zmianach obowiązywać będzie konkretna odległość pomiędzy pojazdami, która ma wynosić 50% aktualnej prędkości. Jadąc np. 100 km/h musimy zachować odległość 50 m za poprzedzającym autem.

Rok 2022 przyniósł ogromną rewolucję w kodeksie drogowym. Lista zmian w prawie o ruchu drogowym, o których muszą wiedzieć kierowcy, jest nie tylko długa, ale i „kosztowna”. Zmiany, które mocno uderzą po kieszeni nie tylko fanów szybkiej jazdy, to przede wszystkim nowy taryfikator mandatów. Mocno wzrosła wysokość za wykroczenia drogowe związane z przekroczeniem prędkości. Piraci drogowi będą musieli mocno trzymać się za kieszeń jeśli zdecydują się na wyprzedzanie na przejściu dla pieszych czy też jazdę po alkoholu. Za nieprzestrzeganie nowych przepisów grozi kara nawet kilku tysięcy złotych.

To jednak nie koniec wyższych mandatów dla kierowców, którzy nie przestrzegają przepisów. Wzrosną również kary za korzystanie z telefonu w trakcie jazdy.

Mandaty w 2022 – ile zapłaci pirat drogowy?

Zmiany w kodeksie drogowym wchodzące w 2022 roku to zdecydowanie walka z piractwem drogowym. Wysokie ceny mandatów oraz wzrost punktów karnych za wykroczenia to jedne z kluczowych zmian. Dla tych, którzy lubią przycisnąć więcej gazu, czekają nie lada stawki.

• Przekroczenie prędkości do 30 km/h będzie kosztowało 400 zł.
• Przekroczenie od 31 do 40 km/h to już mandat w wysokości 800 zł.
• Za przekroczenie prędkości w granicach 41-50 km/h zapłacimy już 1000 zł.
• Natomiast jadąc więcej o 51-60 km/h mandat wyniesie aż 1500 zł.
• Przy przekroczeniu prędkości o 61-70 km/h z saldo naszego konta bankowego zmniejszy się już o 2000 zł.
• A fani ostrej jazdy, którzy przekroczą prędkość o ponad 70 km/h będą zobowiązani zapłacić mandat w wysokości aż 2500 zł!

To jednak nie koniec rewolucji w mandatach. Również za korzystanie z telefonu w trakcie jazdy będziemy musieli zapłacić już 500 zł kary. A jeśli nie udostępnimy pierwszeństwa pieszemu?
Z portfela zniknie 1500 zł. Parkując na miejscu dla niepełnosprawnych bez odpowiednich uprawnień, zapłacimy aż 800 zł.

Cóż, nie podlega wątpliwości, że piractwo drogowe to bardzo kosztowne „hobby”, którego zdecydowanie nie popieramy! Co więcej, o każdym łamaniu przepisów dowie się ubezpieczyciel, który podniesie wysokość OC zależnie od historii wykroczeń. Ubezpieczyciel będzie miał bowiem wgląd do bazy CEPiK, co pozwoli mu bacznie obserwować wszystkie błędy kierowców. Ten zaś za nie następnie zapłaci w realnie wyższej stawce OC.

Przepisy ruchu drogowego, które mało kto zna

W Danii przed uruchomieniem samochodu należy sprawdzić, czy pod autem nie leży człowiek. W Niemczech można prowadzić nago, pod warunkiem, że nie gorszy to innych kierujących. Jakie nietypowe przepisy obowiązują w Polsce?

Wbrew pozorom, nie ma ich tak wiele, ale kilka warto sobie przyswoić, szczególnie tych, które mogą skończyć się mandatem. Kara może nas spotkać na przykład za jazdę w szkłach kontaktowych.

Jeśli mamy wadę wzroku, warto zerknąć na odwrotną stronę prawa jazdy i sprawdzić rubrykę 12. Będzie tam wpisany kod, jaki lekarz podał przy okazji wydawania zaświadczenia dopuszczającego do kierowania pojazdami.

Jeżeli widnieje tam kod 01.01, to mamy obowiązek jazdy w okularach. Jeśli zaś znajduje się tam kod 01.02, to należy mieć soczewki kontaktowe. W przypadku kodu 01.06 dopuszczalne jest prowadzenie pojazdów zarówno w okularach, jak i szkłach. Gdy w trakcie kontroli policjant zobaczy na prawie jazdy kod 01.02, a na nosie będziemy mieć okulary, może przyznać mandat w wysokości 500 zł za jazdę bez uprawnień. Żeby zmienić kod, trzeba ponownie wybrać się do lekarza i złożyć wniosek o nowy dokument.

Mandatem może się też skończyć trąbienie, na przykład w sytuacji, w której ktoś przed nami stoi mimo zielonego światła. Prawo zabrania używania sygnału dźwiękowego na obszarze zabudowanym, jeżeli nie jest to związane z bezpośrednim niebezpieczeństwem.

Jakie jeszcze perełki można znaleźć? W kodeksie znajdziemy m.in. zakaz zatrzymywania zwierząt na jezdni. Jest też zapis o mało znanym ograniczeniu prędkości. Nie możemy jechać szybciej niż 40 km/h motocyklem (również z przyczepą), czterokołowcem lub motorowerem, jeżeli przewozimy dziecko w wieku do 7 lat. Powyżej tej granicy wiekowej, ograniczenie nie obowiązuje. Przy okazji nietypowych przepisów, warto odświeżyć sobie wiedzę o oklejaniu szyb. Piszemy o tym w artykule Przyciemnianie szyb a przepisy – czy można przyciemniać szyby w aucie?.

Bez względu na to, jakie obowiązują przepisy, pamiętajmy, że najważniejsze jest bezpieczeństwo. W razie wątpliwości co do tego, jak się zachować, po prostu zwolnijmy lub ustąpmy pierwszeństwa, nie ryzykujmy stłuczki czy wypadku.